استخوان دنبالچه چیست و کجا واقع شده است؟
کوکسیدینیا (استخوان دنبالچه) آخرین بخش از ستونفقرات است. ۲ تا ۵ تکه استخوانی که استخوان دنبالچه را تشکیل میدهند به یکدیگر متصل هستند و یک استخوان مثلثی شکل را ایجاد میکنند. این استخوان در پایینترین ناحیه از ستونفقرات واقع شده است و نقش آن، اتصال میان عضلات، تاندونها و رباطهای استخوان لگن است. اگرچه استخوان دنبالچه بسیار کوچک است، اما تأثیر بسزایی در سلامت و رفاه ما دارد. دنبالچه از استخوانهای بدنام بدن است. چراکه اکثریت تنها زمانی که با این استخوان روی برگهای پاییزی، پیادهروهای یخی یا پلههای سُر، زمین میخورند سر عقل میآیند.
مانند تیبیا (درشت نی)، استخوان دنبالچه نیز تنها با لایهای نازک و حساس از پریوستوز احاطه شده که نمیتواند محافظ چندان قوی باشد. دنبالچه آن قسمت از بخش انتهایی ساختار اسکلتی بدن است که هنگام بلندشدن و ایستادن یا راه رفتن حرکت نمیکند، اما از طریق تصویربرداری X-ray مشخص شد که این استخوان تا ۲۰ درجه به جلو و عقب حرکت میکند. کوکسیدینیا درواقع به درد ناحیه دنبالچه اشاره میکند، جراحت و آسیبهای استخوان دنبالچه اغلب بسیار دردناک هستند و تا مدت زمان طولانی موجب ناراحتی بیمار میشود.
کوکسیدینیا در میان زنان شیوع بیشتری دارد
علت این امر چیست؟ حین بارداری و وضع حمل، استخوان دنبالچه بهشدت تحت فشار قرار میگیرد، اما اصلیترین علت این امر را میتوان نشستن طولانیمدت معرفی کرد. اروپاییها در بازههای ۱۰ تا ۱۴ ساعته در طول روز در حالت نشسته قرار دارند و هماکنون نحوه نشستن صحیح به بیش از ۱۴میلیون دانشآموز اروپایی آموزش داده میشود. در کشور آلمان، اکثر افراد ۶/۹ ساعت را در طول روز در حالت نشسته سپری میکنند. این امر نهتنها موجب اصطکاک ساختار استخوانی میشود، بلکه نهایتا منجر به کمردرد نیز خواهد شد، اما موجب بیماریهای عروقی مانند فیستول استخوان دنبالچه نیز میشود. کوفتگی این استخوان بسیار شایعتر از پارگی آن است
کوکسیدینیا علل متفاوتی دارد
علل اصلی کوکسیدینیا، بهسادگی قابلتشخیص نیست. اما واضح است که درد استخوان دنبالچه معمولا ناشی از زمین خوردنهای شدید با باسن است یا جراحتهای ناشی از ورزش. کبودی و شکستگی در این استخوان درد شدیدی بههمراه دارد و هنگام نشستن، بالارفتن از پلهها، حرکات روده و حتی روابط جنسی، بیشتر محسوس است. حتی وضع حملی که با پیچیدگیهایی همراه باشد، ناراحتیهای تاندونها یا عضلات تاندونی استخوانها (پاتالوژی تاندونها)، تومورهای موجود در استخوان دنبالچه یا ناهنجاریهای مادرزادی را هم میتوان از علل کوکسیدینیا دانست. حتی قرارگرفتن در حالت نشسته برای طولانیمدت بر سطوح نرم نیز میتواند موجب کوکسیدینیا شود. علل دیگر کوکسیدینیا را میتوان پریوستیت، جابهجایی استخوان دنبالچه، فیستول دنبالچه، قرارگیری نابهجای استخوان دنبالچه، آسیبهای ناحیه لگنی، قتقدیسک، کمردرد، جراحی، تحریک اعصاب و مشکلات مربوط به زنان و زایمان مانند آندرومتریوز، معرفی کرد.
علائم معمول
برخلاف کوکسیدینیا هر بیماری علائم واضح و مشخصی ندارد که ما را به علت اصلی و سرمنشأ بیماری راهنمایی کند. از جمله علائم معمول و مشخص این بیماری میتوان به ذوقذوقکردن استخوان دنبالچه، باسن، کمر و نواحی اطراف معقد اشاره کرد. جدیترین معضل بیماران مبتلا به کوکسیدینیا این است که قادر نیستند برای طولانیمدت روی سطوح سفت و سخت بنشینند. نکته قابلتوجه اینجاست که این بیماران بهمحض قرارگرفتن در حالت نشسته و حتی بعد از نشستن برای مدت زمانی طولانی یا حتی حین بلندشدن هم درد ناشی از آن را احساس میکنند. این درد ناشی از التهاب و متورمشدن پریوستوز است که نهایتا منجر به درد اعصاب میشود. این درد ناشی از اعصاب درگیر در نواحی تحتانی استخوان دنبالچه و استخوان خاجی است. بیماران درگیر کوکسیدینیا تا روزها، هفتهها و گاها ماهها نمیتوانند بدون احساس درد شدید بنشینند. باید مراقب باشید، چراکه درد استخوان دنبالچه درصورتیکه سریعا توسط پزشک متخصص معالجه نشود، میتواند به درد مزمنی تبدیل شود.
تشخیص کوکسیدینیا
البته که شرط بنیادین تشخیص دقیق بیماریها کسب آگاهی از شرححال بالینی بیمار است. بعد از این مرحله، فرایند معاینه فیزیکی است که در نهایت درصورتیکه با فشار وارد آوردن به استخوان دنبالچه، بیمار احساس درد داشته باشد علائم کوکسیدینیاست. البته تشخیص نهایی با بررسی نتایج حاصل از X-ray استخوان دنبالچه، سیتیاسکن و امآرآی مشخص خواهد شد. همان طور که میدانید، فناوریها و تکنیکهای تصویربرداری مانند X-ray استخوان دنبالچه، سیتیاسکن و امآرآی بهطور معمول بهصورت واضح نمایانگر تغییرات نیستند. با اینحال، بهمنظور رد احتمال تورم و التهاب محیطی یا تومور باید این فرایند تصویربرداری نیز انجام شود. در بین فناوریها و تکنیکهای موجود تصویربرداری برترین آنها را میتوان در این مورد امآرآی ارزیابی کرد، چراکه از این طریق جراحتهای استخوانی، شکستگی یا جراحت و آسیب بافتهای نرم مجاور را هرچه بهتر مشخص میکند.
انواع تومور نیز در امآرآی بهوضوح مشخص هستند. در صورت احتمال وجود تومور یا التهاب، بهمنظور کنترل مؤثر ناحیه درگیر، پزشک معالج حتما توصیه میکند که امآرآی با ماده حاجب پزشکی انجام شود. قدم بعدی، معاینه داخلی است؛ پزشک متخصص از طریق معاینه معقد میتواند میزان حرکت استخوان دنبالچه را با بررسی تنشهای موجود در ناحیه لگن و تغییرات اعضا و جوارح داخلی ارزیابی کند. درصورتیکه این فرایند برای بیمار با درد همراه باشد، تشخیص پزشک ۱۰۰ درصد کوکسیدینیا خواهد بود.
شیوههای درمانی: فیزیوتراپی و مصرف آرامبخش
Eine akute Coccygodynie kann durch begleitende, allgemeine Therapieansätze gelindert werden. Konservative Therapien wie medikamentöse Schmerztherapie und lokale Spritzen lindern schon die Schmerzen. Chronische Steißbeinschmerzen sind jedoch wegen ihrer Langwierigkeit gefürchtet. Falls keine Ursache auffindbar ist, können örtliche Infiltrationen mit Kortikoiden oder Lokalanästhetika an der Verbindung zwischen dem Kreuz- und dem Steißbein eingebracht werden. Schmerzmittel als Tabletten können zur Unterstützung beim Behandeln verabreicht werden. Zusätzliche Maßnahmen können Krankengymnastik/Physiotherapie, bestimmte Übungen und die Versorgung mit einem Sitzring sein.
کوکسیدینیای حاد را میتوان با استفاده از شیوههای درمانی معمول و کلی نیز برطرف کرد. گزینههای درمانی محافظهکارانه، از جمله درمانگری درد یا تزریقهای موضعی میتواند در تسکین درد بسیار مؤثر واقع شود. اگرچه درد کوکسیدینیا مزمن بهدلیل طولانیمدت بودنش بسیار نگرانکننده است. درصورتیکه علت مشخصی را نتوان معین کرد، پزشک متخصص ممکن است کورتیکواستروئیدها (کورتون) یا بیحسکنندههای موضعی میان استخوان خاجی و دنبالچه تزریق کند. بهعلاوه، طبق تشخیص و تجویز پزشک معالج نیز میتوان حین درمان آرامبخش نیز مصرف کرد. علاوهبراین موارد میتوان برای درمان این بیماری از فیزیوتراپی و نرمشهای ویژه و همین طور از زیرنشیمنهای حلقوی استفاده کرد.
ازجمله شیوههای درمانی درد کوکسیدینیا میتوان به گزینههای محافظهکارانه و دردزدایی و البته ترشح موضعی اشاره کرد. برای دردزدایی، پزشک متخصص با وارد کردن کانولی به ناحیهای که اعصاب درگیر هستند، که از طریق پرتوشناسی میتوان بر حرکت کانول تسلط و نظارت داشت، این اعصاب را تحریک کرده تا مشخص شود آیا آنها سرمنشأ درد هستند یا خیر، بنابراین از طریق فیبرهای شیشهای این کانول، لیزری منتقل میشود که ناحیه درگیر را هدف قرار میدهد و با حرارت ساطعشده فیبرها یا بافتهای آن اعصاب را غیرفعال میکند.
برداشت استخوان دنبالچه از طریق جراحی، درصورتی که درد ناشی از آن بهصورت مزمن باشد نیز باید بهعنوان گزینهای مطرح مدنظر قرار گیرد که در اغلب موارد نیازی به جراحی نخواهد بود.
پیشآگهی؛ بیشتر مراقب حرکات مربوط به کمر خود باشید!
بعد از درمان استخوان دنبالچه، لازم است بیماران موارد بسیاری را در خصوص فعالیتهایی که مستقیم از کمر تأثیر میگیرند یا بر آن تأثیر میگذارند رعایت کنند، ازجمله یاد گرفتن شیوه صحیح نشستن و تقویت عضلات کمر. تلاش این بیماران باید بر آن باشد تا ورزش و حرکات نرمشی را در برنامه روزانه خود قرار دهند، بهعنوان مثال، استفاده از دوچرخه برای رفتن به سرکار یا پیادهروی در زمان ناهار، این فعالیتها تأثیر بسزایی بر سلامت استخوان دنبالچه خواهند داشت.
سه نکته قابل توجه: صندلی اداری فعلی خود را با یک صندلی اداری ارگونومیک یا یک سهپایه ارگونومیک تعویض کنید، از یک بالشت زیرنشیمن استفاده کنید، چراکه فشار وارد آمده بر استخوان دنبالچه را از بین میبرد و مهمتر اینکه گاها بلند شوید و بایستید و قانون ۵-۱۵-۴۰ اجرا کنید؛ بعد از ۴۰ دقیقه نشستن مستمر، ۱۵ دقیقه ایستاده به کار خود ادامه دهید و برای ۵ دقیقه هم اطراف دفتر کار خود قدم بزنید. علاوهبراین مهم است که نرمشهای ژیمناستیک را هم در روتین روزانه خود قرار دهید، تا از این طریق به فرایند تقویت عضلات کمر، سطح استخوان لگن و همین طور استخوان دنبالچه خود کمک کنید.
کلینیک آوسینا در برلین خوشحال میشود به شما کمک کند
شما هرزمان که بخواهید، میتوانید با ما تماس بگیرید، یک ایمیل ارسال یا فرم تماس را پر کنید. سپس برای هر بیمار یک وقت ملاقات با پزشک متخصص ستونفقرات، جراح مغز و اعصاب تنظیم میشود. بعد از تهیه تصاویر MRI و صحبت با پزشک، متخصصان ما تمامی احتمالات و راههای درمانی یا عمل جراحی را با شما درمیان میگذارند. شما همچنین فقط میتوانید از راهنماییهای آنها استفاده کنید.
اگر قصد داشته باشید که مدت درمان یا عمل جراحی را در برلین انجام دهید ما سعی میکنیم بهترین دوران اقامت را برای شما فراهم کنیم. در کلینیک آوسینا تجهیزات پیشرفته و کادر متخصصی در انتظار شما هستند. تمرکز کلینیک ما روی آخرین روشهای درمانی با کمترین میزان خطر است. ما با کمک شما و همکاری متخصصان باتجربه سعی میکنیم بهترین روش درمان را پیدا کنیم که فقط در نتیجه یک دیدار حضوری ممکن میشود.
علاوه بر مراقبتهای پزشکی، مراقبتهای شخصی بیماران هم برای ما در اولویت قرار دارد. هدف ما راحتی و اطمینانخاطر شماست. در طول مدت درمان پرستاران ما 24 ساعته از شما مراقبت میکنند. تیم پرستاران ما به چندین زبان از جمله انگلیسی، روسی، لهستانی، ترکی، اسپانیایی، ایتالیایی، عربی، بلغاری و فرانسوی صحبت میکنند. نهتنها مراقبتهای پزشکی بلکه راحتی خود شما هم برای ما مهم است. همچنین ما به سنتها و عقاید بیماران نیز احترام میگذاریم.
تیم آوسینا متشکل از متخصصانی ماهر است که همه با هم در تلاش برای بهبودی شما همکاری میکنیم.