Dyskopatia

Co to jest dyskopatia?

Dyskopatia (Prolaps/Discusprolaps) jest pęknięciem części jądra galaretowatego krążka międzykręgowego poprzez jego pierścień włóknisty. Kręgosłup składa się z 23 krążków międzykręgowych, które działają jak małe amortyzatory pomiędzy pojedyńczymi kręgami oraz przejmują funkcję zderzaka minimalizjąc wszelkie wstrząsy. Krążki międzykręgowe składają się z miękkiego, galaretowatego rdzenia i solidnego zewnętrznego pierścienia z włókien, który swoimi strukturami tkankowymi (lamelami) zapewnia niezbędną stabilność.

Przy długotrwałym, niepoprawnym lub nadmiernym obciążeniu, jak również w przypadku  zużycia związanego z wiekiem, elastyczność maleje i wystąpują małe pęknięcia w zewnętrznym pierścieniu włóknistym.

Przez to może dość do wydostania się części jądra galaretowatego z pierścienia i dostania się go do kanału kręgowego. W przeciwieństwie do uwypuklenia (protruzja), wydostana część jądra galaretowatego uciska bezpośrednio na korzeń nerwowy.  Mniejsze dyskopatie nazywane są wypadnięciem dysku, a większe lub dłuższe - to sekwestrator.

Zasadniczo dyskopatia może wystąpić w dowolnym obszarze kręgosłupa. Większość uszkodzeń jednak dotyczy kręgosłupa lędźwiowego - medycznie zwanego również lędźwiowym wypadnięciem dysku lub dyskopatia lędźwiową (L). Uszkodzenie kręgosłupa szyjnego (C) występuje rzadziej, a najrzadziej w odcinku piersiowym (Th).

Występowanie dyskopatii

W Niemczech statystycznie około 80% ludzi cierpi na sporadyczny ból pleców, a około 40% boryka się z nawracającym bólem pleców. Rozpoznanie samej dyskopatii wykonuje się 800 000 razy w roku, zwykle u pacjentów w wieku od 45 do 55 lat. Kobiety częściej cierpią na dyskopatię niż mężczyźni.

Jak powstaje dyskopatia? Najczęstsze przyczyny

Jak powstaje dyskopatia? Istnieje kilka czynników, które mogą być przyczyną dyskopatii. Jako pierwsze należałoby wspomnieć, że za dyskopatią skrywa się najczęściej wieloletnie, związane z wiekem zużycie się krążka międzykręgowego. Nie jest tajemnicą, że wraz z wiekiem, krążki międzykręgowe również się starzeją. Nie działa to na nie dobrze – stają się mniej elastyczne i spada ich zdolność do magazynowania wody. Ryzyko pęknięcia pierścienia włóknistego krążka międzykręgowego wzrasta  i w ten sposób powstaje dyskopatia.

Ryzyko to bywa następnie wzmacniane przez dodatkowe obciążenia, których dysk nie lubi. Nadwaga to jedno. Brak ćwiczeń to drugie. Ponadto wady postawy oddziaływują również negatywnie, a szczególną trucizną dla pleców jest dźwiganie ciężarów. Po tak dużym przeciążeniu wystąpienie dyskopatii wygląda jak nagłe uszkodzenie, w rzeczywistości jednak dyskopatia jest wynikiem powolnego procesu. Przyczyną mogą być również geny, które mogą powodować przepuklinę dysku głównie u młodszych osób. Przyczyną może być także wrodzona słabość tkanki łącznej.

Symptomy - jak objawia się dyskopatia?

Jeśli dolegliwość powoduje poważne podrażnienie korzeni nerwowych, pojawiają się różne objawy, w zależności od lokalizacji dyskopatii. Czasami dyskopatia może sie „zapowiadać“. Innymi słowy, każdy, kto odczuwa silny ból krzyża przez ponad tydzień, i ból ten promieniuje do nóg i ramion, powinien koniecznie skonsultować się z lekarzem. W razie wątpliwości zasięgnij porady lekarskiej lepiej wcześniej, niż za późno!

Trzy rodzaje przepukliny dysku - dyskopatia kręgosłupa lędźwiowego, dyskopatia kręgosłupa szyjnego i dyskopatia kręgosłupa piersiowego.

  • Objawy częściej występują w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (L), ponieważ ciężar ciała wywiera szczególne silny nacisk na kręgi i dyski. W dyskopatii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (L) występuje zwykle piekący ból w dolnej części pleców z promieniowaniem od nogi do stopy i/lub drętwienie lub tzw. zaburzenia czucia, takie jak mrowienie i swędzenie. Każdy ruch zwiększa ból, dlatego pacjent najczęściej przyjmuje postawę spoczynkową. Potęgować ból mogą również kichanie oraz kaszel. Mięśnie wspierające kręgosłup odruchowo twardnieją i sztywnieją. Oprócz bólu, drętwienia i porażenia nóg, a także ciężkich zaburzeń pęcherza i funkcji odbytnicy może wystąpić dyskopatia wypełniająca większy obszar kanału kręgowego. Tutaj drętwienie występuje w okolicy odbytu i narządów płciowych, a także na wewnętrznej stronie ud. W przypadku porażenia i/lub zaburzeń opróżniania pęcherza należy natychmiast ustalic diagnozę i zastosować intensywne leczenie!
  • Dyskopatia w odcinku szyjnym kręgosłupa (C) jest często związana z bólem szyi promieniującym do łopatek i ramion. Ponadto może występować uczucie drętwienia rąk i palców. Sporadycznie pojawiają się również bóle głowy, trudności z koncentracją, zawroty głowy, szum w uszach, zaburzenia równowagi lub zaburzenia widzenia. Osłabienie mięśni ramion ponownie wskazuje na silniejszą dyskopatię.
  • Dyskopatia w odcinku piersiowym kręgosłupa jest rzadka. Diagnozą jest tutaj „przepuklina dysku piersiowego” (lub w skrócie: dyskopatia piersiowa -Th). Objawami mogą być bóle pleców, które zwykle promieniują na boki. Nierzadko przy takim promieniowaniu bólu należy wykluczyć ostry atak serca.
  • Wszystkie rodzaje dykopatii związane są z napięciem, utratą siły, ograniczoną ruchomością oraz zaburzeniami snu.

Diagnoza - jak stwierdza się dyskopatię?

Rozpoznanie rozpoczyna się od wywiadu lekarz-pacjent (anamneza). Pacjenci szczegółowo opisują swoje dolegliwości: Jakie ma Pan/Pani objawy? Gdzie dokładnie promieniują - do nogi lub do ramienia? Od kiedy Pan/Pani skarży się na ból? Co wywołało ból? Czy ból nasila się, gdy Pan/Pani kaszle, kicha lub porusza się? Czy może Pan/Pani spać w nocy? Czy ma Pan/Pani problemy z oddawaniem moczu lub podczas defekacji? Może się Pan/Pani pochylić? Czy zdarza się Panu/Pani potykać? Czy zdarza się, że przedmioty wypadają z ręki? Czy występuje mrowienie lub drętwienie? Czy zmieniło się stężenie, funkcja pęcherza, wzrok? Jakie terapie zastosowano?

Po wywiadzie konieczne będzie dokładne badanie neurologiczne. Lekarz sprawdzi odruchy, wrażliwość, ruchliwość i ewentualnie prędkość przewodzenia nerwów. W zależności od tego, czy i gdzie promieniuje ból, lekarz może wyciągnąć wnioski na jakiej wysokości kręgosłupa znajduje się dyskopatia.

Okoliczności zawodowe i psychospołeczne są również uwzględniane podczas anamnezy. Obrazowanie rezonansu magnetycznego (RM) pokazuje konkretne zmiany: dyskopatię, jej rozmiar i dokładną lokalizację, obecność zapalenia kości i stawów, zużycie, niestabilność i zmiany w strukturach nerwowych (mielopatia) i inne ważne informacje.

Jakie leczenie jest właściwe?

Decyzja o wyborze terapii jest wielką odpowiedzialnością i musi zostać podjęta w oparciu o następujące czynniki:

  • Dolegliwości: ból, dyskomfort, utrata siły, zaburzenia opróżniania pęcherz;
  • Sukces poprzednich terapii i czas jego trwania, skutki uboczne podawanych leków;
  • Ogólny stan pacjenta: ciężka choroba serca, rozrzedzenie krwi?
  • Stan neurologiczny: czy występują zaburzenia czucia, odchylenia odruchowe, awarie motoryczne lub zaniki?
  • Wyniki RM: małe lub duże wypadnięcie, któremu towarzyszy ucisk, niestabilność;
  • Czynniki psychospołeczne, zawód, kariera, opieka

Z uwzględnieniem powyższych czynników wyjaśnione będą szczegółowo zalety i wady różnych opcji leczenia, a następnie podanane będą jasne zalecenie, która koncepcja terapii jest odpowiednia, by nie tylko złagodzić objawy, ale także wyeliminować przyczynę, osiągnąć trwałą ulgę w bólu i co więcej aby zapobiec trwałemu nieodwracalnemu uszkodzeniu nerwów.

Różne podejścia do leczenia przepuklinowych dysków

  • Terapie zachowawcze: farmakoterapia, zastrzyki, tomografia komputerowa (TK) - strzykawki kontrolowane, infuzje, fizjoterapia, terapia manualna, osteopatia, elektroterapia i inne.
  • Minimalnie inwazyjne procedury, takie jak przezskórna laserowa dekompresja dyskowa (PLDD) w przypadku drobnych incydentów lub przezskórna nukleotomia (PN).
  • Mikrochirurgia w przypadku umiarkowanych do dużych dyskopatii i przy towarzyszącym zwężeniu (stenoza).
  • Przeszczep komórek krążka międzykręgowego pozwala teraz po raz pierwszy zachować objętość krążków międzykręgowych i przywrócić elastyczność poprzez biologiczną odnowę tkanki krążka międzykręgowego.

Która z tych i innych metod jest odpowiednia w Pańskim przypadku, zostanie to omówione z Panem/Panią indywidualnie podczas rozmowy z lekarzem.

Możliwe rokowania?

Czy mogę stosować jakąś profilaktykę, by zapobiec dyskopatii? I - jeśli mnie to złapało, jak mam z tym żyć? Cóż, nie ma gwarancji, jak zapobiegać dyskopatii, ale istnieją rozsądne środki, aby wzmocnić plecy, a tym samym zmniejszyć jej ryzyko. Innymi słowy: Mądrze jest prowadzić życie codzienne przyjazne plecom. Silne mięśnie pleców i unikanie dużych obciążeń kręgosłupa są najważniejszymi czynnikami zapobiegającymi dyskopatii. Oto kilka wskazówek, jak zapobiegać wypadnięciu dysku:

  • Zwracaj uwagę na swoją wagę ciała - Otyłość powoduje dodatkowe obciążenie pleców i krążków międzykręgowych
  • Zawsze podnoś ciężkie przedmioty z pozycji kucającej z prostymi plecami.
  • Ruszaj się. Dzięki gimnastyce i sportowi mięśnie pleców są wzmocnione, a kręgosłup odciążony. Na przykład pływanie to sport przyjazny dla pleców i - jeśli lubisz jazdę na rowerze – pamiętaj by podwyższyć swoją kierownicę.
  • Zadbaj o swój materac. Upewnij się, że nie pozostajesz w niekorzystnej pozycji w nocy. Warto przyjąć, ze zasadniczo po 7 latach materac należałoby wymienić na nowy.
  • Jeśli masz pracę, która wymaga pozycji siedzącej, powinieneś zrobić dwie rzeczy. Pamiętaj, aby usiąść na ergonomicznym krześle z regulacją wysokości ... i by nie siedzieć godzinami. Wstań, idź kilka kroków, rozciągnij się. Niech koledzy śmieją się ... a Ty uczyń swojemu kręgosłup wielką przysługę.

O czym należy pamiętać i jak zachowywać się po doświadczeniu dyskopatii?

Wcześniej panowało przekonanie, że pacjenci chorujący na dyskopatię nie powinni się poruszać i powinni pozostać w łóżku. Dzisiaj to dotyczy jedynie rzadkich przypadków.

Dlatego obecnie pacjenci natychmiast zaczynają fizjoterapię. Pomocne są ćwiczenia odciążające kręgosłup, masaże, gimnastyka w wodzie i inne sporty przyjazne plecom. Tabu to oczywiście ruchy, które obciążają plecy i dyski międzykręgowe: nie należy więc podnosić ani przenosić ciężkich ładunków, lub też sprzątać lub przerzucać piasku w pochylonej pozycji.

Dr. med. Munther Sabarini

Autor
Dr. med. Munther Sabarini
Lekarz specjalista Neurochirurg

Avicenna Klinik Berlin bardzo chętnie Państwu pomoże

Od 2001 r. Klinika Avicenna mieści się w Berlinie. Nasi lekarze mają co najmniej 25 lat międzynarodowego doświadczenia w swoich dziedzinach (neurochirurgia, chirurgia kręgosłupa, anestezja, ortopedia).

Jeśli Pan/Pani odczuwa silny ból pleców, dyskopatię lub podejrzewa przepuklinę proszę zgłosić się do naszej kliniki, korzystając z następujących danych kontaktowych:

Klinika Avicenna
Paulsborner Str. 2
10709 Berlin

Telefon: +49 30 236 08 30
Faks: +49 30 236 08 33 11
E-Mail: info@avicenna-klinik.de