Omurga Protezleri

Omurga Protezi Nedir?

Sağlıklı olduğunuzda hayatın şanslı tarafında yer alırsınız – omurganız sorunsuz çalıştığında, ağrılara sebep olmadığında, yaşam kalitenizi düşürmediğinde, şanslısınızdır. Bilirsiniz, omurganız çok özeldir. Gergin ligamentler ile birbirine bağlı olan omurlar dik yürümemizi mümkün kılar. Omurga esnektir – eğilebilir ve gerilebilir ve ağır bir yükü taşır – kafamızı. Bu statik açıdan olağanüstü bir görevdir – ve ideal koşullarda – bunu bir ömür boyu yerine getirir. Toplamda omurga 57 adet parçadan oluşur, 24 hareketli omur, sakral kemik ve kuyruksokumu (bunlar birleşiktir ve bu nedenle hareketsizdir) ve 23 adet disk. Diskler omurgaların arasında bulunurlar ve omurganın amortisörlerini oluştururlar.

Bir omurun çıkartılması gerektiğinde bir veya birden fazla omuru alır ve yerlerine titanyumdan mamul yapay omurga gövdeleri yerleştiririz. Bu ameliyatın hedefi ilgili segman çıkartıldıktan sonra asli yapının stabilizasyonu ve yeniden oluşturulmasıdır. Bu ameliyat yapılmadığında omurun çökmesi ve ardından instabilite meydana gelir. Omurga protezleri bir omurun tamamının değiştirilmesini mümkün kılar. Bu şekilde – örneğin bir kırıktan sonra spinal kanalın üzerinden yükü almak için – bir omuru komple çıkartabilir ve bir titanyum plaka ile değiştirebiliriz.

Omurga Protezi Ameliyatı Ne Zaman Gerekli Olur?

Hangi sebepler (kazalar dışında) ciddi şekilde omurga protezini düşünmemize, hatta gerekli ve alternatifsiz görmemize neden olur?

Örneğin bir tümör böyle bir neden olabilir. Spinal tümörleri omurga kanalı bölgesinde büyüyen tümörlerdir. Tümörler omurgaya sıçrayabilir ve bunu çökertebilirler. Bunun neticesinde omurgada instabilite meydana gelir – bunlara da şiddetli ağrılar eşlik eder. Tümörler omuriliğin işlevlerini bozabilir ve nörolojik kayıplara neden olabilirler. Tümörler tedavi edilmediklerinde, omuriliğin kalıcı hasar görmesine – en kötü durumda felce yol açabilirler. Tümörler en sık (yaklaşık yüzde 50 oranında) göğüs omurgasında, diğerleri ise boyun ve bel omurgasında görülürler. Bu bölgelerde ağrı hissettiğinizde bir uzmana görünün. Ancak duyu bozuklukları yaşamaya başlarsanız acele etmenizde fayda olur. Omurgada enfeksiyonlar, iltihaplanmalar (tıbbi terimi spondilit) omurga protezi ameliyatı gerektiren nedenler olabilirler. Spondilit çok sık görülen bir hastalık değildir, ancak boyun-, göğüs- veya bel omurgasında boyuna, kollara ve bacaklara yansıyan ağrılar olduğunda dikkatli olun. Ayrıca ateşlenme ve gece terlemesi de bir alarm işareti olabilir. Omur bu durumda instabil olur ve çoğu zaman çöker.

Osteoporoz çoğunlukla yaşlı insanlarda(bunlar arasında, kemik erimesi erkeklerden daha önce başladığı için kadınlarda daha sık) görülen bir hastalıktır. Kemik yoğunluğu ilerleyen yaşla birlikte azaldığını biliyoruz. Kemik yoğunluğunun belirlenmesi için belirli değerler vardır – bunların altına düşüldüğünde osteoporozdan bahsederiz. Kemikler eskisi kadar sert olmadıklarında osteoporotik kırıklar meydana gelebilir… ve son tedavi yöntemi omurga protezi olur.

Omurga kırıkları farklı nedenlerden oluşurlar ve omurga protezleri için en sık göstergelerdir. Daha önce de söylediğimiz gibi omurga kırıkları omurga tümörlerinde, omurga iltihaplanmalarında ve osteoporozda meydana gelebilirler.

Bazen omurga yoğun yıpranmaya maruz kalır, buna spondiloz denir. (Spondiloz omurgada dejeneratif değişikliklerin üst başlığıdır). Spondilozda her zaman sırt ağrıları oluşmaz – ancak ağrılarınız varsa bunlar çok şiddetli olur ve tüm omurgayı kapsarlar. Ağrı ölçeği dediğimiz ölçekte ense ve sırt bölgesi en çok ağrıyan bölgeler olur. Burada da şu geçerlidir: İlk işaretleri fark ettiğinizde bir uzmana görünün. Ne kadar erken müdahale edilirse, o kadar iyi sonuçlar elde edersiniz.

Omurga Protezi - Ameliyat Süreci

Omurga protezi ameliyatı “büyük” ameliyat olarak kabul edilir. Ne de olmasa arızalı omurlar yerine İmplantlar yerleştirilir. Böyle bir ameliyat yaklaşık iki ile dört saat arasında sürer.

Boyun Omurgası: Boyunun ön kısmında bir kesi açılır ve özel bir mikroskop yardımı ile ilgili omura ulaşılır. Hasar görmüş veya çökmüş omur ilgili disk ile birlikte çıkartılır. Eğer ilgili omurların fragmanları spinal kalan içinde bulunursa, bunlar da çıkartılır. Böylece spinal kanal genişletilmiş olur ve omurilik serbest kalır. Çıkartılan omurun üzerindeki omur ile altında bulunan omur arasında yapay bir omur yerleştirilir ve hafifçe gerilir. Böylece “yeni” omur sıkıca yerleşmiş olur. Üzerinde ve altında buluna omurların ön kısmına bir titanyum plaka yerleştirilir ve ilgili vidaları ile sabitlenir. Ya vücudun kendi kemikleri ile veya kemik muadili materyallerle daha çok stabilite sağlanır. Omur sabitlemesi dorsal (arka taraftan) düzenlenmesi gerekip gerekmediğine (vidalar ve çubuklarla dorsal stabilizasyon) hekim karar verir. Hastalar çoğu zaman ertesi gün mobilize edilebilirler.

Göğüs Omurgası: Yüzükoyun pozisyonda önce dorsal taraftan (arka taraftan) üzerinde bulunan 1-2 omurun vidalar ve çubuklarla dorsal stabilizasyonu (sabitleme) düzenlenir. Bu perkutan uygulanır. Ardından hasta yan pozisyona alınır. Kaburga kemiklerinin hizasından omurganın yanından açılan bir kesi üzerinden toraksa – ve hasar görmüş omurganın yan tarafına ulaşırız. Sonra ilgili omur (veya omurlar) ve ilgili diskleri çıkartılırlar. Spinal kanal ve omurilik üzerinden yük alınır. Ardından titanyum yapay omur üzerinde ve altında bulunan sağlıklı omur arasına yerleştirilir. Yan tarafa yerleştirilen plaka veya vücudun kendi kemik materyallerinin veya yapay kemik materyalinin uygulanması ile sağlamlığı arttırırız. Toraks drenajı göğüs kafesindeki basıncı dengeler ve birkaç gün sonra alınır.

Bel Omurgası: Hedefi çökmüş bölgelerin stabilitesini yeniden sağlamak için yeniden yapılandırmak olan ameliyat prensipte iki adımdan oluşur. Birinci adım yüzükoyun pozisyonda düzenlenir: üzerinde ve altında bulunan omurların vida-çubuk-sistemi ile dorsal stabilizasyonu. Sonra hasta ikinci adım için sırtüstü döndürülür. Karın bölgesinde medyan (vücut ortasından veya organ ortasından anlamına gelir) bir kesik üzerinden omurganın ön tarafında ulaşırız. Oradan hasar görmüş omuru ve ilgili diskini çıkartırız ve yapay omuru yerine yerleştiririz. Burada da daha fazla stabilite sağlamak için kemik materyali uygulanır. Drenaj birkaç gün sonra alınır, hastalar birkaç sonra mobilize edilir.

Komplikasyonlar Hangileri? Avantajları Hangileri?

Hasta ameliyattan sonra normalinde 12 ile 18 gün arasında klinikte kalırlar. Burada omurga protezi ne kadar hızlı iyileştiği izlenebilir. Klinikte ilk rehabilitasyon uygulamalarına başlanır, bunlar taburcu olunduktan sonra devam ederler. Çoğu hasta ameliyattan birkaç gün sonra yürümeye başlarlar bile. Klinikte atılan ilk adımlar tabii ki hemşireler veya tecrübeli fizyoterapistler eşliğinde gerçekleşir. Önemli olan klinikten ayrıldıktan sonra “herhangi” bir gelişi güzel fizyoterapistine gidilmemesidir. Bunun yerine omurganın özellikleri hakkında bilgi sahibi olan bir terapiste gidilmelidir. Çünkü bizim istediğimiz sizin hareket kabiliyetinizin tamamen yerine gelmesidir!